Praca – zdalna i hybrydowa, stale i okazjonalnie

Nowelizacja przewiduje kilka trybów pracy w formie zdalnej. Pierwszą z nich jest całkowita praca zdalna – w pełni wykonywana w miejscu innym niż zakład pracy pracownika, w tym jego miejscu zamieszkania. W przypadku częściowej pracy zdalnej natomiast jest ona trwale wykonywana naprzemiennie – zarówno w zakładzie, jak i poza nim. Oba te tryby wymagają zawarcia porozumienia między pracownikiem a pracodawcą podczas zawierania umowy o pracę lub w trakcie zatrudnienia.

Pracodawca będzie mógł polecić pracownikowi wykonywanie pracy w formie zdalnej w wypadku stanu nadzwyczajnego, epidemii lub zagrożenia epidemiologicznego (z których to ten ostatni obecnie funkcjonuje w Polsce), a także gdy praca w zakładzie pracy jest niemożliwa ze względu na działanie siły wyższej. Konieczne jest jednak, by pracownik uprzednio oświadczył (pisemnie lub elektronicznie), że posiada odpowiednie warunki do wykonywania pracy zdalnej.

Trzecim trybem jest okazjonalna praca zdalna realizowana na wniosek pracownika, w wymiarze do 24 dni rocznie. Nie wymaga ona zawarcia porozumienia w tej sprawie, w odróżnieniu od poprzednich trybów pracodawca nie ma również obowiązku udostępnienia pracownikowi narzędzi pracy (np. komputera lub telefonu) pokrycia jej kosztów (np. prądu, internetu) czy zapewnienia szkoleń. Pracodawca nie będzie miał możliwości, co do zasady, odmówienia pracy zdalnej grupie pracowników podlegających specjalnej ochronie, np. rodzicom dzieci do lat 4, opiekunom osób niepełnosprawnych czy kobietom w ciąży. Wyjątek od tej reguły stanowią sytuację, w których praca zdalna nie jest możliwa ze względu na charakter lub organizację wykonywanej przez pracownika pracy.

Nowe regulacje w zakresie pracy zdalnej i badania trzeźwości mogą w dużym stopniu polepszyć sytuacje zarówno pracowników, jak i pracodawców. By nie narazić żadnej ze stron stosunku pracy na niechciane negatywne konsekwencje ich błędnego stosowania konieczne jest jednak odpowiednie wprowadzenie ich do wewnętrznych regulacji w miejscu pracy. Choć nowelizacja wejdzie w życie dopiero w lutym 2023 roku, już teraz należałoby się na nią przygotować.